“Akram Riskan, who was five years old when the Tsunami washed over the shores has returned home to his family after 16 years”.

T.L. Jawfarkan

Daily News

30/09/2020.

Captioned incident was the latest regarding the tragic disaster of 2004 Tsunami. However, even after 16 years the catastrophe still drag us back to painful memories. Although as Sri Lankans we mourn about the 2004 incident, countries all around the world deals with this major issue on a daily basis. This may aid you to understand the current standards and measurements on how to reduce the impact of Tsunamis.

 The UN General Assembly declared 5 November as World Tsunami Awareness Day in December 2015.

More than 260,000 people have died in 58 different tsunamis in the past 100 years. The toll has outranked any other natural hazard at an average of 4,600 deaths per occurrence. Tsunamis know no boundaries, and international collaboration is essential to a deeper political and public understanding of risk mitigation measures. As a result, 5 November has been declared as World Tsunami Awareness Day by the UN General Assembly, calling on the world to mark it.

The date of 5 November was chosen in honour of a true story from Japan: “Inamura-no-hi”, which means the “burning of the rice sheaves.” During an 1854 earthquake, a farmer saw the tide receding, a sign of a looming tsunami. He set fire to his harvested rice to warn villagers, who fled to high ground. In the aftermath, he helped his community build back better to withstand future shocks, constructing an embankment and planting trees as a tsunami buffer.

The observance of the day would help to spread awareness among people across the world in matters related to the dangers of tsunami and shall stress on the importance of early warning systems in order to mitigate damage from the often-devastating natural hazard. It also aims at reviving traditional knowledge about tsunamis.

World Tsunami Awareness Day 2020

In 2020, World Tsunami Awareness Day will promote target of the “Sendai Seven Campaign,” which encourages countries and communities to have national and local disaster risk reduction strategies in place to save more lives against disasters by the end of 2020.

By the year 2030, an estimated 50 per cent of the world’s population will live in coastal areas exposed to flooding, storms and tsunamis. Having plans and policies in place to reduce tsunami impacts will help to build more resilience and protect populations at risk.

 What is a tsunami and where do they happen?

A tsunami is a series of waves caused by a large, sudden disturbance of the sea. Under sea earthquakes are the most common cause, but landslides, volcanic activity, certain types of weather, and meteorites can also cause tsunamis.

Most tsunami waves are less than 10 feet high. In extreme events, they can exceed 100 feet. Large tsunamis can flood more than a mile inland. The first wave may not be the largest or most damaging, and the danger may last for hours or days.

Tsunamis can strike any coast. Low-lying areas such as beaches, bays, lagoons, harbours, river mouths and areas along rivers and streams leading to the ocean are the most vulnerable. Tsunamis can happen any time, any season, and during any weather.

 How will I be warned about a tsunami?

There are two types of tsunami warnings: official and natural. Both are important. You may not get both. Respond immediately to whichever you receive first.

Official tsunami warnings

These warnings are broadcast through radio, television, and wireless emergency alerts. They may also come through outdoor sirens, officials, text message alerts, and telephone notifications.

 Natural warnings include:

• A strong or long earthquake
• A loud roar (like a train or an airplane) from the ocean
• Unusual ocean behaviour (the ocean could look like a fast-rising flood or a wall of water or it could drain away suddenly like a very low tide)

How do I respond to a tsunami warning?

If you are in a tsunami hazard zone and receive an official warning:

• Stay out of the water and away from beaches and waterways.
• Get more information from radio, television, or your mobile device (text or data).
• If officials ask you to evacuate, move quickly to a safe place. Follow evacuation signs or go as high or far inland (away from the water) as possible.

If you are in a tsunami hazard zone and receive a natural warning, a tsunami could arrive within minutes:

• In case of an earthquake, protect yourself. Drop, cover, and hold on. Be prepared for aftershocks.

• Take action. Do not wait for an official warning or instructions from officials.
• As soon as you can move safely, move quickly to a safe place.
• If there is earthquake damage, avoid fallen power lines, and stay away from weakened structures.

2004 catastrophe was not the first of its kind, and surely it may not be the last. Therefore, we shall be prepared and be vigilant all the time in order to reduce adverse effects as much as possible.

වසර 16ක් ගතවී ගිය පසුවත් අපව වේදනාකාරී මතකයන් වෙත රැගෙන යන ව්‍යවසනයක් ගැන පවසන්නයි මේ සූදානම. ශ්‍රී ලාංකිකයන් වශයෙන් 2004 දී ගොඩ ගැලූ මුහුද ගැන අපි වැලපුනද, ලොව පුරා රටවල් මෙම ස්වභාවික ව්‍යවසනයට නිතරම මුහුන දෙති. සුනාමි බලපෑම අවම කරන්නේ කෙසේද යන්න පිළිබඳ වර්තමාන ප්‍රමිතීන් සහ මිනුම් තේරුම් ගැනීමට මෙය කියවන ඔබට ඉඩ සැලසෙනු ඇත.

පසුගිය ශත වර්ශය තුළ වාර්තා වූ සුනාමි ව්‍යවසන 58 කින් පුද්ගලයින් 260,000 කට වැඩි පිරිසක් මියගොස් තිබේ. සංගණන වාර්තාවලට අනුව වෙනත් ස්වාභාවික උපද්‍රවයන් අභිබවා යමින් සාමාන්‍යයෙන් එක් සිදුවීමකින් 4,600 ක් මරණයට පත්වන බව අනාවරනයවේ. සුනාමිය කිසිදු සීමාවක් නොදන්නා අතර, අවදානම් අවම කිරීමේ ක්‍රියාමාර්ග පිළිබඳ ගැඹුරු දේශපාලන හා මහජන අවබෝධයක් සඳහා ජාත්‍යන්තර සහයෝගිතාව අත්‍යවශ්‍ය වේ.මෙනිසාම එක්සත් ජාතීන්ගේ මහා මණ්ඩලය නොවැම්බර් 5 ලෝක සුනාමි දැනුවත් කිරීමේ දිනය ලෙස 2015 දෙසැම්බර් මාසයේදී ප්‍රකාශයට පත් කළේය.

ලෝක සුනාමි දැනුවත් කිරීමේ දිනය 2020

2020 දී ලෝක සුනාමි දැනුවත් කිරීමේ දිනය “සෙන්ඩායි සෙවන් ව්‍යාපාරයේ” ඉලක්කය ප්‍රවර්ධනය කරනු ඇති අතර එය 2020 අවසන් වන විට ආපදාවන්ට එරෙහිව තවත් ජීවිත බේරා ගැනීම සඳහා ජාතික හා දේශීය ආපදා අවදානම් අවම කිරීමේ උපාය මාර්ග ක්‍රියාත්මක කිරීමට රටවල් සහ ප්‍රජාවන් දිරිමත් කරයි.

සුනාමියක් යනු කුමක්ද? ඒවා සිදුවන්නේ කොහෙද?

සුනාමියක් යනු මුහුදේ විශාල, හදිසි කැළඹීමක් හේතුවෙන් ඇතිවන තරංග මාලාවකි.මුහුදු පත්ලේ ඇතිවන භූමිකම්පා වඩාත් පොදු හේතුව වන නමුත් නායයෑම්, ගිනිකඳු ක්‍රියාකාරකම්, ඇතැම් කාලගුණික තත්ව සහ උල්කාපාත ද සුනාමි වලට හේතු විය හැක.ඕනෑම වෙරළකට සුනාමි රළ පහර දිය හැකි අතර මුහුදු වෙරළ, කලපු, වරාය, ගංගා මුඛය සහ ගංගා හා ගංගා ආශ්‍රිත ප්‍රදේශ ආදී සාගරයට සම්බන්ධ ප්‍රදේශ වඩාත් අවදානමට ලක් වේ. ඕනෑම වේලාවක, ඕනෑම සෘතුවක සහ ඕනෑම කාලගුණයක සුනාමි සිදුවිය හැකිය.

සුනාමියක් ඇතිවන බව දැනගන්නේ කෙසේද?

සුනාමි අනතුරු ඇඟවීම් වර්ග දෙකක් තිබේ: නිල සහ ස්වාභාවික.ඔබට මුලින්ම ලැබෙන  අනතුරු ඇඟවීමට ප්‍රතිචාර දක්වන්න.

නිල සුනාමි අනතුරු ඇඟවීම්

මෙම අනතුරු ඇඟවීම් ගුවන් විදුලි, රූපවාහිනී සහ රැහැන් රහිත හදිසි අනතුරු ඇඟවීම් හරහා විකාශනය වේ. එළිමහන් සයිරන්, නිලධාරීන්, කෙටි පණිවිඩ ඇඟවීම් සහ දුරකථන දැනුම්දීම් හරහාද ඒවා පැමිණිය හැකිය.

ස්වාභාවික අනතුරු ඇඟවීම්වලට ඇතුළත් වන්නේ:

• ශක්තිමත් හෝ දිගු භූමිකම්පාවක්
• සාගරයෙන් ඇතිවන මහා ඝෝෂාවක් (දුම්රියක් හෝ ගුවන් යානයක් වැනි)
• අසාමාන්‍ය සාගර හැසිරීම (සාගරය වේගයෙන් ඉහළ යන ගංවතුරක් හෝ ජල පවුරක් මෙන් විය හැකිය, නැතහොත් එය ඉතා අඩු වඩදිය බාදිය මෙන් හදිසියේම ඉවතට ගලා යා හැකිය)

සුනාමි අනතුරු ඇඟවීමකට මා ප්‍රතිචාර දක්වන්නේ කෙසේද?

ඔබ සුනාමි උපද්‍රව කලාපයක සිටී නම් සහ නිල අනතුරු ඇඟවීමක් ලැබෙන්නේ නම්:

• ජලයෙන් ඉවත් වී වෙරළ සහ ජල මාර්ග වලින් ඈත්වී සිටින්න.
• ගුවන්විදුලිය, රූපවාහිනිය හෝ ඔබේ ජංගම උපාංගයෙන් වැඩි විස්තර ලබා ගන්න.
• ඉවත් වන ලෙස නිලධාරීන් ඔබෙන් ඉල්ලා සිටින්නේ නම්, ඉක්මනින් ආරක්ෂිත ස්ථානයකට යන්න.දැනුවත් කිරීමේ සලකුණු අනුගමනය කරන්න. හැකි තරම් උස ස්ථානයකට හෝ රට අභ්‍යන්තරයට ගමන් කරන්න.

ඔබ සුනාමි උපද්‍රව කලාපයක සිටින අතර  මිනිත්තු කිහිපයකින් සුනාමියක් පැමිණිය හැකි බවට ස්වාභාවික අනතුරු ඇඟවීමක් ලැබෙන්නේ නම්,

• භූමිකම්පාවක් සිදු වුවහොත් ආරක්ෂා වීමට,
• සියල්ල අත්හැර බිම දිගා වී ඔබව ආවරණය කරගන්න.පසු කම්පන සඳහා සූදානම් වන්න.
• අවශ්‍ය පියවර ගන්න. නිල අනතුරු ඇඟවීමක් හෝ නිලධාරීන්ගේ උපදෙස් සඳහා බලා නොසිටින්න.
• ඔබට ආරක්ෂිතව ගමන් කළ හැකි , ආරක්ෂිත ස්ථානයකට ඉක්මනින් යන්න.
• භූමිකම්පා හානියක් සිදුවුවහොත්,කඩා වැටී ඇති විදුලි රැහැන් ඇල්ලීමෙන් වළකින්න, දුර්වල ව්‍යුහයන්ගෙන් ඈත්වී සිටින්න.

2004 ව්‍යසනය රුදුරු සුනාමි රකුසාට අප මුහුන දුන් පළමු අවස්ථාව නොවූ අතර නිසැකවම එය අවසාන අවස්තාවද නොවිය හැකිය.එබැවින් අවධානමට සූදානමින් සිටීම අප සැමගේ ශරීර සෞඛ්‍යයට සුභය.

2004 சுனாமியின் துயர பேரழிவு தொடர்பான தலைப்புச் சம்பவம் சமீபத்தியது. இருப்பினும், 16 ஆண்டுகளுக்குப் பிறகும் பேரழிவு இன்னும் வலிமிகுந்த நினைவுகளுக்கு நம்மை இழுத்துச் செல்கிறது. இலங்கையர்களாகிய நாங்கள் 2004 சம்பவத்தைப் பற்றி கவலைப்படுகின்றோம் என்றாலும், உலகெங்கிலும் உள்ள நாடுகள் இந்த முக்கிய பிரச்சினையை தினசரி அடிப்படையில் கையாள்கின்றன. சுனாமியின் தாக்கத்தை எவ்வாறு குறைப்பது என்பது குறித்த தற்போதைய தரங்களையும் அளவீடுகளையும் புரிந்து கொள்ள இது உங்களுக்கு உதவக்கூடும்.

கடந்த 100 ஆண்டுகளில் 58 வெவ்வேறு சுனாமிகளில் 260,000 க்கும் அதிகமானோர் இறந்துள்ளனர். இந்த நிகழ்வு வேறு எந்த இயற்கை ஆபத்தையும் விட சராசரியாக 4,600 இறப்புகளை அதிகமாக கொண்டுள்ளது. சுனாமிகளுக்கு எல்லைகள் எதுவும் தெரியாது, மேலும் ஆபத்து குறைப்பு நடவடிக்கைகள் குறித்த ஆழமான அரசியல் மற்றும் பொது புரிதலுக்கு சர்வதேச ஒத்துழைப்பு அவசியம். இதன் விளைவாக, நவம்பர் 5 ஐ உலக சுனாமி விழிப்புணர்வு தினமாக ஐ.நா பொதுச் சபை அறிவித்துள்ளது.

உலக சுனாமி விழிப்புணர்வு நாள் 2020

2020 ஆம் ஆண்டில், உலக சுனாமி விழிப்புணர்வு தினம் “Sendai Seven Campaign” இலக்கை ஊக்குவிக்கும், இது 2020 ஆம் ஆண்டின் இறுதிக்குள் பேரழிவுகளுக்கு எதிராக அதிக உயிர்களைக் காப்பாற்ற தேசிய மற்றும் உள்ளூர் பேரழிவு அபாயக் குறைப்பு உத்திகளைக் கொண்டிருக்க நாடுகளையும் சமூகங்களையும் ஊக்குவிக்கிறது.

சுனாமி என்றால் என்ன, அவை எங்கு நடக்கும்?

சுனாமி என்பது கடலின் ஒரு பெரிய, திடீர் இடையூறால் ஏற்படும் அலைகளின் தொடர். கடலுக்கடியில் பூகம்பங்கள் மிகவும் பொதுவான காரணம், ஆனால் நிலச்சரிவுகள், எரிமலை செயல்பாடு, சில வகையான வானிலை மற்றும் விண்கற்கள் ஆகியவை சுனாமியையும் ஏற்படுத்தும்.

சுனாமிகள் எந்த கடற்கரையையும் தாக்கக்கூடும். தாழ்வான பகுதிகளான கடற்கரைகள், விரிகுடாக்கள், தடாகங்கள், துறைமுகங்கள், ஆறுகள் மற்றும் நீரோடைகள் வழியாக கடலுக்குச் செல்லும் பகுதிகள் மிகவும் பாதிக்கப்படக்கூடியவை. எந்த நேரத்திலும், எந்த பருவத்திலும், எந்த வானிலையிலும் சுனாமி ஏற்படலாம்.

சுனாமி பற்றி எனக்கு எவ்வாறு எச்சரிக்கை செய்யப்படும்?

இரண்டு வகையான சுனாமி எச்சரிக்கைகள் உள்ளன: உத்தியோகபூர்வ மற்றும் இயற்கை. இரண்டும் முக்கியமானவை. நீங்கள் இரண்டையும் பெறாமல் போகலாம். நீங்கள் முதலில் எதைப் பெற்றாலும் உடனடியாக செயல்பட வேண்டும்.

அதிகாரப்பூர்வ சுனாமி எச்சரிக்கைகள்

இந்த எச்சரிக்கைகள் வானொலி, தொலைக்காட்சி மற்றும் வயர்லெஸ் அவசர எச்சரிக்கைகள் மூலம் ஒளிபரப்பப்படுகின்றன. அவை வெளிப்புற சைரன்கள், அதிகாரிகள், குறுஞ்செய்தி எச்சரிக்கைகள் மற்றும் தொலைபேசி அறிவிப்புகள் மூலமாகவும் வரக்கூடும்.

இயற்கை எச்சரிக்கைகள் பின்வருமாறு:

• ஒரு வலுவான அல்லது நீண்ட பூகம்பம்
• கடலில் இருந்து ஒரு உரத்த கர்ஜனை
• கடலின் அசாதாரண நடத்தை

சுனாமி எச்சரிக்கைக்கு நான் எவ்வாறு பதிலளிப்பது?

நீங்கள் சுனாமி ஆபத்து மண்டலத்தில் இருந்தால், அதிகாரப்பூர்வ எச்சரிக்கையைப் பெற்றால்:

• நீர் நிலைகளில் இருந்து விலகி இருங்கள்.
• அதிகாரிகள் உங்களை வெளியேறச் சொன்னால், விரைவாக பாதுகாப்பான இடத்திற்குச் செல்லுங்கள்.

நீங்கள் சுனாமி ஆபத்து மண்டலத்தில் இருந்தால், இயற்கை எச்சரிக்கையைப் பெற்றால், சில நிமிடங்களில் சுனாமி வரக்கூடும்:

• பூகம்பம் ஏற்பட்டால், உங்களைப் பாதுகாத்துக் கொள்ளுங்கள். பின்விளைவுகளுக்கு தயாராக இருங்கள்.
• அதிகாரப்பூர்வ எச்சரிக்கை அல்லது அதிகாரிகளின் அறிவுறுத்தல்களுக்காக காத்திருக்க வேண்டாம்.
• நீங்கள் பாதுகாப்பாக செல்ல முடிந்தவுடன், பாதுகாப்பான இடத்திற்கு விரைவாக செல்லுங்கள்.
• பூகம்ப சேதம் இருந்தால், விழுந்த மின் இணைப்புகளைத் தவிர்க்கவும், பலவீனமான கட்டமைப்புகளிலிருந்து விலகி இருக்கவும்.

2004 பேரழிவு முதல் நிகழ்வு அல்ல, நிச்சயமாக இது இறுதியானதாகவும் இருக்காது. ஆகையால், பாதகமான விளைவுகளை முடிந்தவரை குறைப்பதற்காக நாங்கள் எப்போதும் தயாராக இருக்கிறோம், விழிப்புடன் இருப்போம்.

Penned by: Rtr.Sithum Gammanage ( member 2020/21)

Sinhala Translation: Rtr.Sakuni Galappaththi ( Co Editor 2020/21)

Tamil Translation: Rtr.Lathushanan Koneswara ( Co Editor 2020/21)